ԵՐԵՎԱՆ, 16 նոյեմբերի. /ԱՌԿԱ/. Վերջին 20 տարին Հայաստանի համար հետընթացի ժամանակ էր, տնտեսական մի իրավիճակը փոխարինվում էր մյուսով, վերաբաշխվում էր սեփականությունը, ձևավորվում էին նոր քաղաքական և տնտեսական վերնախավեր, շաբաթ օրը լրագրողներին ասել է McKinsey&Company ընկերության Ռուսաստանի և ԱՊՀ երկրների գծով տնօրեն-գործընկեր, Ազգային մրցունակության հիմնադրամի թղթակից-անդամ Ավետիք Չալաբյանը:

«Հասարակական և տնտեսական զարգացման տեսակետից անցած տարիների ընթացքում Հայաստանը հետընթաց ապրեց, ինչն անդրադարձավ նաև սոցիալական և կրթական համակարգերի վրա», - ասել է Չալաբյանը:

Նրա խոսքերով, այս իրավիճակը շարունակվում էր մինչև 2008թ.-ի սկիզբը, ինչից հետո հասարակությունը պահանջեց նոր լուծումներ և վերադարձ դեպի զարգացում:

«Հենց նման հարցեր ենք մենք փորձում լուծել և գտնել հիմնադրամի շրջանակներում. հնարավորության դեպքում վերականգնել ներուժն ու վերադառնալ դեպի զարգացում՝ համաշխարհային և տարածաշրջանային տնտեսությունում սեփական տեղը զբաղեցնելու համար», - ասել է Չալաբյանը:

Ինչպես նշել է փորձագետը, ընդհուպ մինչև 2008 թ.-ը երկրում գրանցված տնտեսական աճի ցուցանիշները չեն անդրադարձել Հայաստանում աշխատանքի արտադրողականության աճի վրա, որը 7 անգամ ցածր է, քան ԱՄՆ-ում:

Նրա խոսքերով, դա բացատրում է կենսամակարդակներում գոյություն ունեցող տարբերություններն ու երկրի բարդ սոցիալական վիճակի արդյունքն է՝ հատկապես հաշվի առնելով սոցիալական բևեռացումը, աշխարհագրական և կրոնական տեսանկյունից երկրի մեկուսացվածությունը:

«Այս ամենի հետևանքով երկրի ներսում գոյություն ունեցող ներուժը մենք օգտագործում ենք երկրի սահմաններից դուրս: Բազմաթիվ տաղանդավոր մարդիկ մեկնում են արտասահման և միայն այնտեղ են տեսնում ինքնահաստատման հնարավորությունը, ինչը երկրում գոյություն ունեցող տնտեսական իրավիճակի լուրջ հետևանք է», - ասել է Չալաբյանը:

Ինչ վերաբերում է տարածաշրջանին, ապա այն ևս պարադոքսային է, քանի որ ապրում է ոչ այնքան տնտեսական սկզբունքներով՝ մեծամասամբ ղեկավարվելով քաղաքական և մշակութային ասպեկտներով, որոնք ավելի կարևոր դեր են խաղում որոշումներ ընդունելիս:

«Այս կապակցությամբ Հայաստանը պետք է մշակի այնպիսի ծրագրեր, որոնք թույլ կտան ապրել նման տարածաշրջանում և տնտեսական զարգացման հնարավորություն ապահովել: Մեզ համար ավելի կարևոր է, որպեսզի Հայաստանը որպես երկիր գրավիչ դառնա յուրաքանչյուրի հայի համար», - ասել է Չալաբյանը:

Նրա խոսքերով, դա չի նշանակում, որ բոլոր հայերը պետք է վերադառնան հայրենիք, սակայն այն նախադրյալներ կստեղծի, որպեսզի եթե արտասահմանում բնակվող հայերից որևէ մեկը ցանկանա վերադառնալ, նրա մոտ որևէ բարդություններ չառաջանան:

«Այս ամենի համար անհրաժեշտ է երկիրը դարձնել ավելի դինամիկ, գրավիչ, զարգացած, բաց՝ աշխարհի համար և որոշ իմաստով էքսպանսիվ տարածաշրջանային մակարդակում:

Մեր էքսպանսիան կարող է լինել մշակութային, տնտեսական պլանում, բիզնեսում, սակայն դրա համար պետք է մի շարք նախնական հարցեր լուծել», - ասել է Չալաբյանը:-0-